Het was een boeiende Flair, twee weken geleden. Ik had het eerder al over “Jij zal het nooit maken” waar het ging over weinig vertrouwen in jou als persoon. In datzelfde artikel stond ook een kadertje over het “oplichterssyndroom”. Nooit gedacht dat het op mij van toepassing kon zijn maar het was het dus wel. Nieuwsgierig genoeg nu? Dan zal ik het gewoon effe uitleggen.
Wat is het oplichterssyndroom? Ik citeer graag de uitleg uit het artikel in Flair: “Wie aan het oplichtssyndroom lijdt, heeft het gevoel dat hij of zij een oplichter of een bedrieger is en dat hij of zij niet op zijn plaats is ondanks zijn of haar bewezen competenties.” Ik vul er graag nog een stukje van het wonderbaarlijke Wikipedia aan toe: “Ondanks externe bewijzen van hun competentie, blijven mensen met het syndroom ervan overtuigd dat ze bedriegers zijn en hun succes niet verdienen. Blijken van succes worden afgedaan als geluk, timing of het resultaat van het misleiden van anderen waardoor die denken dat zij intelligenter en competenter zijn dan ze zelf geloven.”
Zo maar effe in your face. Echt, een koude douche. Want dat beschreef eigenlijk wel perfect het gevoel dat ik soms heb, zowel in privé- als in werkcontext trouwens. Misschien ook wel een gebrek aan zelfvertrouwen in sommige gevallen of zo labelde ik het in het verleden toch. Maar wel heel frappant dat het een gewoon een syndroom is en een aparte naam krijgt.
Laat ik het even concreet maken. Ik werk intussen al 10 jaar in ongeveer dezelfde job. Of tenminste met ongeveer dezelfde jobinhoud. De expertise is er intussen dus toch wel. Maar dat gevoel heb ik vaak niet. En dat zorgt soms wel voor vreemde taferelen. Zo werd ik eens gevraagd om een vorming te geven rond een bepaald communicatiethema. Als die vraag dan komt denk ik: “Vraag je dat nu aan mij? Er zijn er toch wel anderen die daar meer geschikt voor zijn. Ben je zeker dat je wil dat ik dat geef?” Mijn hoofd draait dan op volle toeren. Want ergens heb ik wel het besef dat ik de basis zeker wel kan meegeven. Maar wat met specifieke vragen? Wat als ik niet op alles kan antwoorden? Ik ben daar toch echt niet goed genoeg voor. Dat. Meermaals per jaar.
Hetzelfde eigenlijk wel tijdens mijn jobzoektocht. Ik bekeek vacatures en ging heel bewust op zoek naar een job die goed bij mij zou passen. Maar bij sommige vacatures dacht ik wel “Wauw, dat zou ik supergraag doen. Maar dat ga ik nooit van m’n leven kunnen.” of “Ze gaan me daar nooit voor willen.” Ook al heb ik alle kwalificaties die er in het vacaturebericht opgesomd staan, dan nog durven sommige namen van personen of organisaties me wel afschrikken. Far beyond my reach, dat denk ik dan echt. En ik durf ook toegeven dat ik daarom voor bepaalde jobs ook niet gesolliciteerd heb. Voor sommige andere job waag ik soms toch m’n kans omdat ik dan denk “Ze moeten me dan maar laten weten dat ik niet geschikt ben”. Dat doorbijtertje zit toch ook wel in mij.
Gelukkig kan ik dat regelmatig ook relativeren. Doorheen de jaren eigenlijk. Het begon eigenlijk met zelf naar vormingen en opleidingen te gaan en teleurgesteld thuis te komen. Dan keek ik eens naar mezelf en dacht “Dat kon ik nu ook nog wel”. En eigenlijk gebeurde dat vaker en vaker. Daardoor ging ik de opleidingen die ik volgde ook beter screenen. Maar anderzijds waren die ook wel goed voor m’n zelfvertrouwen. Hoe langer, hoe meer ging ik mezelf geloven en kon ik mezelf overtuigen van het feit dat ik best wel iets kan. De afgelopen jaren kreeg ik van een paar mensen ook oprechte complimenten bij dingen die ik deed. Dat helpt ook wel. En zo kon ik het toch wat van me afzetten.
Een nieuwe job wil zeggen dat ik eigenlijk helemaal opnieuw zal moeten starten. En ja, dat schrikt ook wel wat af. Maar ik weet dat ik gewoon moet springen en er uiteindelijk wel zal komen. Ik heb een rugzak met een hoop competenties die ik kan meenemen en die zullen ook in mijn nieuwe job wel van pas komen. Er zal alleen een nieuwe routine aan te pas komen. Anderzijds hoop ik gewoon nog een hoop bij te leren, dat schrikt me zeker niet af. Het zelfvertrouwen is intussen dus wel wat gegroeid. Maar het ‘oplichterssysteem’ zit toch zeker nog wel in mezelf en zal af en toe de kop nog wel eens opsteken. Dat lijkt me ook geen schande te zijn.
Hoe zit dat met jou? Heeft het oplichterssyndroom ook vat op jou? En kende jij het al?
Ik heb daar dus ook last van. Elke keer als ik een coaching ingepland zie staan krijg ik spontaan een paniekaanval omdat ik dan telkens denk dat nu echt het moment aangebroken is dat ze mij gaan zeggen dat ik een andere job moet zoeken. Terwijl ik net altijd heel positieve feedback krijg. Mijn collega zei laatst dat als je echt een bedrieger bent, je er niet mee zou inzitten dus dat probeer ik me nu ook voor te houden 🙂
Haha ja het fameuze imposter syndrom, ik kende het. Ik heb dat op werkvlak totaal niet, maar toen ik moeder werd en ze mij zomaar uit het ziekenhuis lieten vertrekken met die maxicosi wel! Ik snapte echt niet dat niemand doorhad dat ik eigenlijk nog van niks wist 😀
Jazeker ken ik dat! En volgens mij hebben heel veel mensen daar last van.
Hier ook heel herkenbaar. We waren er op het werk 2 weken geleden toevallig nog over bezig en toen merkte ik dat eigenlijk heel veel mensen er wel eens last van hebben, ook degenen waarvan ik net denk dat ze het allemaal zo mooi voor elkaar hebben. Heel menselijk dus denk ik.
Oh ja! Ik heb soms het gevoel dat ik me doorheen mijn studies gefaket heb en dat ik maar een kleine garnaal ben in vergelijking met de andere afgestudeerden dat jaar. Mijn huidige job was zowat mijn droomjob toen ik studeerde, maar toen er de eerste keer vacatures waren, heb ik toch niet meegedaan. Want ik maakte toch geen schijn van kans. De tweede keer, toen een vriend van mij die job al deed en me verzekerde dat ik dat ook prima zou doen, probeerde ik het wel. En ik werd zowaar gekozen voor die ene begeerde plek in mijn eigen stad. En zelfs dan zat ik het nog toe te schrijven aan externe factoren. Gelukkig besef ik inmiddels dat ik best fier mag zijn op mijn parcours. Een nieuwe job is altijd een beetje eng, maar meestal geeft het ook veel voldoening eens je erin vooruit gaat. Succces dus!
Yup, nog een “imposter” hier! Toen ik 3 jaar geleden op de huidige job begon heb ik er heel veel last van gehad, heeft toch zeker een dik jaar geduurd. Ik vind het wel straf om te lezen dat jij daar ook last van hebt, met al jouw communicatiebagage! Nergens voor nodig, collega! Veel succes met de nieuwe job!
Amai nog niet en niet eens een klein beetje last van. 😄 Merci! 😘
Ik word betaald om mensen te helpen met problemen die ik in mijn eigen leven niet eens voor mezelf opgelost krijg. Hoeveel meer imposter kan het worden??
Ik kende het niet bij deze naam maar herken me wel heel hard in hoe je het omschrijft.
Wat een interessant stuk en erg herkenbaar ook.